පළමු වරට මිනිස් රුධිරයෙන් හමු වූ ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික්.

වසර ගණනාවක ඉඳලා ලංකාව වගේම ලෝකයේ ගොඩක් රටවල් දැඩි උත්සහයක් දරනවා, ප්ලාස්ටික් සහ පොලිතීන් ලෝකයෙන් තුරන් කරලා දාන්න. මොකද, පරිසර හිතකාමී නොවන ප්ලාස්ටික් සහ පොලිතීන් නිසා ජල මුලාශ්‍ර, වායු ගෝලය ඇතුළු සමස්ත පරිසරයට එල්ල වී තිබෙන තර්ජනය හේතුවෙන්. ඒ වගේම මිනිස් ජිවිත වලට ද ලොකු බලපෑමක් ඇති කරනවා.ඉතින් මේ කියන්න යන්නෙත් එවැනිම අනාවරණයක් ගැනයි.

එම අනාවරණයට අනුව පළමු වරට මිනිස් රුධිරයේ ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් හමු වී තිබෙනවා. විද්‍යාඥයින් නම් පවසන්නේ, බීම බෝතල්, ඇසුරුම් කළ ආහාර සහ ප්ලාස්ටික් බෑග් වලින් ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් රුධිරයට එකතු වී ඇති බවයි.

ක්‌ෂුද්‍ර ප්ලාස්‌ටික්‌ (මයික්‍රෝ ප්ලාස්‌ටික්‌) කියන්නේ, ඉතා කුඩා ප්‍රමාණයේ ප්ලාස්‌ටික්‌, හරියටම කියනවා නම් මිලිමීටර් 1, හෝ 5 ප්‍රමාණයට වඩා කුඩා ප්‍රමාණයේ ප්ලාස්‌ටික්‌ අංශු.

පර්යේෂකයන් විසින් කළ එම සොයාගැනීම මුලින්ම වාර්තා කළේ, The Guardian සහ, Environment International සඟරාවයි. එම පර්යේෂණ වාර්තාවට අනුව පුද්ගලයන් 22 දෙනෙකුගේ රුධිර සාම්පල් විශ්ලේෂණය කර ඇති අතර ඔවුන්ගෙන් 80 දෙනෙකුගේ රුධිරයේ 80% ක් ප්ලාස්ටික් අංශු අඩංගු වී තිබෙනවා.

එම සාම්පල් වලින් 50% කම ප්‍රධාන වශයෙන් අඩංගු වී ඇත්තේ, සිසිල් බීම, යුෂ සහ ජලය සඳහා භාවිතා කරන PET ප්ලාස්ටික්. ඒ වගේම සාම්පල් වලින් 36%ක් ඉවත දැමිය හැකි උපකරණ, කෝප්ප සහ බහාලුම් ලෙස ආහාර සේවා කර්මාන්තයේ බහුලව භාවිතා වන පොලි ස්ටයිරීන් අඩංගු වී ඇති අතර සාම්පල් 23%ක සිල්ලර බඩු සහ කුණු බෑග් සඳහා භාවිතා කරන පොලිතිලීන් අඩංගු ඇති බව අනාවරණය වෙනවා.

මේ සම්බන්ධයෙන් නෙදර්ලන්තයේ Vrije Universiteit Amsterdam හි පරිසර විද්‍යාඥයෙකු වන Dick Vethaak මහතා, The Guardian පුවත් පතට පවසා තිබුණේ,

"අපගේ රුධිරයේ බහු අවයවික අංශු ඇති බවට පළමු අනාවරණය අපගේ අධ්‍යයනයයි - එම සොයාගැනීම විශිෂ්ට ප්‍රතිඵලයක්. ඒ වගේම එම කරුණු ගැන සැලකිලිමත්වීම වැදගත් " යනුවෙනි.

රුධිරයේ ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් අනාවරණය වූ පළමු අවස්ථාව මෙය වුවත්, මීට පෙර ඒවා මිනිස් මළපහවල දක්නට ලැබුණා. ඒ, 2021 දෙසැම්බරයේ සිදු කරන ලද අධ්‍යයනයකින් පසුවයි. ඒ අනුව ගිනි අවුලුවන බඩවැල් රෝග හෙවත්(Inflammatory bowel disease - IBD) ඇති පුද්ගලයින්ගේ මළපහ තුළ රෝගය නොමැති අයට වඩා, පර්යේෂණයට භාජනය කළ අයගේ ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් ඇති බවයි සොයාගෙන ඇත්තේ.

මෙම සොයා ගැනීම් සමඟ පර්යේෂකයන් විසින් පෙන්වා දෙන්නේ, ක්ෂුද්‍ර ප්ලාස්ටික් නිසා රුධිර ප්‍රවාහයේ ඇති ප්ලාස්ටික් අංශු ඇත්ත වශයෙන්ම ප්‍රතිශක්තිකරණ සෛල මගින් රැගෙන යන්නේ නම්, එවැනි නිරාවරණයන් ප්‍රතිශක්තිකරණ නියාමනයට හෝ ප්‍රතිශක්තිකරණ පදනමක් සහිත රෝග ඇති වීමේ අවදානමක් තිබෙන බවයි.