කහට පාට එක වුණාට රසයයි ගුණයයි වෙනස් වෙන්න පුළුවන්.
ලෝකේ හොඳම තේ තියෙනවා කියන්නේ ලංකවේ. හැබැයි ලංකාවේ මිනිසුන්ට නම් හොඳම තේ බොන්න ලැබෙන්නේ නැහැ. ඔය කොහොම වුණත් මේ කතා කරන්න හදන්නේ, හැමදාම හැමෝම කතා වෙන තේ වල රසායන විද්‍යාව ගැනයි.
තේ වලද අතිවිශාල, විවිධ රසායනික සංයෝග අඩංගු වෙනවා. නමුත් එහි රසය සහ වර්ණය අනුව වඩාත් වැදගත් වන්නේ පොලිෆෙනෝල්ය.
කළු තේ නිපදවනු ලබන්නේ තේ දළු සම්පූර්ණයෙන් ඔක්සිකරණය වීමෙන්. පසුව ඒවා වේලනවා. මෙහි කැටචින් නම් ෆ්ලේවනොයිඩ් පවුලට අයත් සංයෝග ඔක්සිකරණය නොකළ හරිත තේ සංයුතියෙන් 27% ක්. ඔක්සිකරණ ක්‍රියාවලිය හේතුවෙන් කළු තේ වල මෙය 4% දක්වා අඩු වෙනවා. කළු තේ වල ඇති කැටචින් වල ඔක්සිකරණ නිෂ්පාදන වන්නේ පොලිෆෙනෝල් වන අතර එය, එහි වර්ණය හා රසය යන දෙකටම බලපානවා.
කළු තේ වල ඇති පොලිෆෙනෝල් වර්ග කාණ්ඩ කිහිපයකට බෙදිය හැකියි. මේවායින් වඩාත් වැදගත් සහ හොඳින් වර්ගීකරණය කර ඇති එකක් වන්නේ theaflavins වන අතර, thearubigens යනු මේ දක්වා නිශ්චිත ව්‍යුහයන් බොහෝ දුරට නොදන්නා බහු අවයවික පොලිෆෙනෝල් විශාල සමූහයක්. මෙම කණ්ඩ දෙකම තේ වල තැඹිලි-රතු පැහැයට මෙන්ම රසයට දායක වෙනවා.
තේ පොලිෆෙනෝල් ප්‍රතිඔක්සිකාරක ගුණයෙන් යුක්ත බව විවිධ පර්යේෂණ වලදී වාර්තා වී තිබෙනවා. ප්‍රතිඔක්සිකාරක වලින් සෞඛ්‍ය ප්‍රතිලාභ රැසක් ලැබෙනවා. නමුත් විද්‍යාත්මක සාක්ෂි තරමක් අපැහැදිලියි.
අධ්‍යයනයන් පෙන්වා දී ඇත්තේ ප්‍රතිඔක්සිකාරක මගින් නිදහස් රැඩිකලුන් - යුගල නොකළ ඉලෙක්ට්‍රෝනයක් සහිත අණු වල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සෛල හානිවලින් ආරක්ෂා කළ හැකි නමුත් සමහර දිගු කාලීන අත්හදා බැලීම්වල ප්‍රතිඵල ඒවායේ කාර්යක්ෂමතාවය, විශේෂයෙන්ම පිළිකා ප්‍රතිකාර වලදී අවිනිශ්චිත වී ඇති බවයි. මේ අතර, අනෙකුත් අධ්‍යයනයන් මගින් තේ බීමෙන් සහ හෘද වාහිනී රෝග අතර ප්‍රතිලෝම සම්බන්ධයක් පෙන්නුම් කර තිබෙනවා.
ඔවුන්ගේ විවාදාත්මක සෞඛ්‍ය ප්‍රතිලාභ නොතකා, තේ වලට කිරි එකතු කිරීම එහි අඩංගු ප්‍රතිඔක්සිකාරක වලට ඇති කරන බලපෑම පිළිබඳව පරස්පර මත ද පවතිනවා. අධ්‍යයනවලින් හෙළි වී ඇත්තේ කිරිවල ඇති කැසීන් ප්‍රෝටීන කළු තේවල ඇති පොලිෆෙනෝල් සමඟ බන්ධනය වී සංකීර්ණ සෑදිය හැකි බවයි.
සමහර පර්යේෂණ මගින් තේ පානය කිරීමෙන් ලැබෙන ප්‍රතිඔක්සිකාරක ප්‍රමාණයට මෙය බලපෑ හැකි බවට යෝජනා කර ඇති අතර තවත් සමහරු යෝජනා කර ඇත්තේ ආහාර දිරවීමේදී ප්‍රෝටීන්-පොලිෆෙනෝල් සංකීර්ණ බිඳවැටිය හැකි බැවින්, ආහාරයට ගැනීමෙන් පසු රුධිරයේ ඇති ප්‍රතිඔක්සිකාරක සාන්ද්‍රණයට මෙය බලපාන්නේ නැති බවයි.
