දිව නැටවෙන රස බිහි වූ හැටි.
හැමකෙනෙක්ම හොයන්නේ දිව පිනවන රසකාරක.ශතවර්ෂයකට වැඩි කාලයක් පුරා රසායන විද්‍යාඥයින් විශේෂිත රසයන් ඇති කිරීම සඳහා රස අණු සාදා තිබෙනවා. ඉතින් මේ බලන්න යන්නේ එදිනෙදා අපිට හමුවන රසකාරක වර්ග 2ක් බිහි වූ හැටි.
පළමු කෘතිම රසයන් සංස්ලේෂණය කිරීමට පෙර, පුරාණ ඊජිප්තුවරුන් සගන්ධ තෙල් ආකාරයෙන් ශාකවලින් රස සහ සුවඳ නිස්සාරණය කරලා තියෙනවා. 11 වන ශතවර්ෂයේදී, පර්සියානු දාර්ශනිකයෙකු සහ වෛද්‍යවරයෙකු වූ අවිචෙනා, ඉබන් සිනා ලෙසද හඳුන්වනු ලබන්නේ, තෙල් නිස්සාරණය කර, වාෂ්ප නැවත දියර බවට පත් කිරීමෙන්, ශාක වාෂ්ප කිරීමෙන් මධ්‍යසාර කරන ආකාරයටම තෙල් ආසවනය කළ හැකි බවයි.
කෘත්‍රිම පලතුරු රස
මෙය නවීන විද්‍යාවේ බොහෝ ආශ්චර්යයන්ගෙන් එකක් ලෙස ලන්ඩනයේ ක්‍රිස්ටල් පැලස්හි මහා ප්‍රදර්ශනයේ රසායන විද්‍යා අංශයේ ප්‍රථම කෘත්‍රිම රසයෙන් යුත් රසකැවිලි ප්‍රදර්ශනය කළේ. මෙම කැන්ඩි මිදි, අන්නාසි, ඇපල් සහ පෙයාර්ස් වැනි ප්‍රභේදවලින් තිබූ අතර, කාබනික රසායන විද්‍යාවේ නව ක්ෂේත්‍රයේ විද්‍යාඥයින් විසින් අහම්බෙන් සොයා ගන්නා ලද රසායනික ද්‍රව්‍යවලින් රස කර තිබෙනවා. 19 වන සියවසේ අග භාගය වන විට, වෙළඳපොලේ මූලික කෘතිම රසකාරක 20 ක් පමණ සොයාගෙන තිබුණා.
වැනිලා රස
වැනිලා වල රසය සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන් වගකිව යුතු කාබනික සංයෝගයක් තමයි Nicholas-Theodore Gobley. (vanillin) වැනිලා බෝංචි වලින් වෙන් කරයි. රසය පිළිබඳ විද්‍යාවේ ප්‍රධාන වර්ධනයක් වන එම අමුද්‍රව්‍යයෙන්ම රස සංයෝගයක් නිස්සාරණය කිරීමට යමෙකු සමත් වූ පළමු අවස්ථාව එයයි. මෙම සොයාගැනීම 1874 දී ජර්මානු විද්‍යාඥයන් වන Ferdinand Tiemann සහ Wilhelm Haarmann හට පසුව පයින් ගසක පොත්තෙන් වැනිලින් සංස්ලේෂණය කිරීමට හැකියාව ලැබුණා. ඉන්පසු මොවුන් 1875 දී ලොව ප්‍රථම වැනිලින් කම්හල විවෘත කරනු ලැබුවා.
නව රසවත් ප්‍රභවයක් (MSG)
සුප් තොලගාමින් සිටින විට, ජපන් රසායන විද්‍යාඥ කිකුනේ ඉකෙඩා මුහුදු පැලෑටි මත පදනම් වූ සුප් හොද්දෙහි ලුණු, පැණිරස, ඇඹුල් හෝ තිත්ත නොවන වෙනත් රසයක් දැනුණා. එය ඔහු පවසන පරිදි, "රසවත් බව" - ජපන් භාෂාවෙන්, "උමාමි." වසරකට පසුව, ඔහු මොනොසෝඩියම් ග්ලූටමේට් නොහොත් MSG, එම ප්‍රණීතභාවයේ ප්‍රභවයේ ස්ථායී, ලුණු වගේ සමාන වන ග්ලූටමික් අම්ලය නිපදවා එය අජිනොමොටෝ වෙළඳ නාමය යටතේ කුළුබඩුවක් ලෙස විකිණීමට පටන් ගත්තා.
