කැලැන්ඩරයට 365 ලැබුණු හැටි.
කැලැන්ඩරයක් මතක් වෙන්නේ අවුරුද්දක් ඉවරවෙලා තවත් අවුරුද්දක් පටන් ගද්දී. අද වන විට අපි පාවිච්චි කරන්නේ අනුගමනය කරන්නේ ග්‍රෙගෝරියානු දින දර්ශනයයි. නමුත් එය පදනම් වී ඇත්තේ ක්‍රි.පූ 753 දී පමණ රෝමයේ පළමු රජු ලෙස සේවය කළ රොමුලස් විසින් සොයා ගන්නා ලදැයි විශ්වාස කරන පුරාණ රෝම දින දර්ශනය මතයි.
සංකීර්ණ චන්ද්‍ර දින දර්ශනයක් වන රෝමානු දින දර්ශනයේ අපගේ වර්තමාන දින දර්ශනයට මෙන් මාස 12ක් තිබුණත් ඊට විධිමත් නම් තිබුණේ මාස 10කට පමණයි. මූලික වශයෙන්, ශීත කාලය යනු රජය සහ හමුදාව සක්‍රීය නොවූ "මළ" කාල පරිච්ඡේදයක්, ඒ නිසා ඔවුන්ට තිබුණේ මාර්තු සිට දෙසැම්බර් දක්වා කාල සීමාව සඳහා නම් පමණි.
මාර්තු (Martius) මාසය යුද්ධයේ දෙවියා වන අඟහරු වෙනුවෙන් නම් කර තිබෙනවා. මොකද, සක්‍රීය හමුදා මෙහෙයුම් නැවත ආරම්භ වූ මාසය මෙයයි. මැයි (මයියස්) සහ ජුනි (ජුනියස්) දේවතාවියන් සඳහා ද නම් කර තිබෙනවා. මායා සහ ජූනෝ. අප්‍රේල් (අප්‍රිලිස්) යනු ලතින් ඇපෙරියෝ භාෂාවෙන් ආරම්භ වූවක් යැයි සැලකෙනවා. එහි තේරුම "විවෘත කිරීම" යන්නයි - එය වසන්තයේ විවර වන අඟවන්නක්. ඉතිරි මාස සරලව ගණන් කර තිබෙනවා. ඔවුන්ගේ මුල් නම් ලතින් භාෂාවෙන් අදහස් කළේ පස්වන (Quintilis), හයවන (Sextilis), හත්වන (සැප්තැම්බර්), අටවන (ඔක්තෝබර්), නවවන (නොවැම්බර්) සහ දහවන (දෙසැම්බර්) මාසයයි.
අවසානයේදී, ජනවාරි (ජනවාරි) සහ පෙබරවාරි (පෙබරවාරි) වසර අවසානයට එකතු කළ අතර, සියලු මාස 12 සඳහා නිසි නම් ලබා දුන්නා. ජනවාරිය ආරම්භයේ සහ සංක්‍රාන්තිවල රෝම දෙවියා වන ජානුස්ගේ නමින් නම් කරන ලද අතර, පෙබරවාරියේ නම ෆෙබ්‍රුවා වෙතින් ආරම්භ වූ බව විශ්වාස කෙරෙනවා. එය චාරිත්‍රානුකූල වසන්ත සමයේ පිරිසිදු කිරීම සහ සේදීම සඳහා කැප වූ පුරාණ උත්සවයකි.
ජූලියන් දින දර්ශන යාවත්කාලීන වීම
ජුලියස් සීසර් පොන්ටිෆෙක්ස් මැක්සිමස් බවට පත් වූ විට, ඔහු රෝම දින දර්ශනය ප්‍රතිසංස්කරණය කළා. එමඟින් මාස 12 සූර්යයා වටා පෘථිවි විප්ලවයන් මත පදනම් වූ අතර එය අද මෙන් සූර්ය දින දර්ශනයක් වුණා. ජනවාරි සහ පෙබරවාරි වසරේ මුලට යොදාගත් අතර දින දර්ශන වර්ෂය සූර්ය වර්ෂය සමඟ පෙළ ගැසී තබා ගැනීමට අධික වර්ෂ හඳුන්වා දෙනු ලැබුවා.
ශීත මාස (ජනවාරි සහ පෙබරවාරි) පරාවර්තනය, සාමය, නව ආරම්භයන් සහ පවිත්‍ර වීමේ කාලය ලෙස පැවැතුණා. සීසර්ගේ මරණයෙන් පසු, ක්‍රි.පූ. 44 දී ජූලියස් සීසර්ට ගෞරවයක් වශයෙන් ක්වින්ටිලිස් මාසය ජූලි ලෙස නම් කළ අතර, පසුව ක්‍රි.පූ. 8 දී රෝම අධිරාජ්‍යයා වූ ඔගස්ටස්ගේ ගෞරවය පිණිස සෙක්ස්ටිලිස් අගෝස්තු ලෙස නම් කළා.
අද භාවිතා වන ග්‍රෙගෝරියානු දින දර්ශනය
1582 දී XIII ග්‍රෙගරි පාප්තුමා ජූලියන් දින දර්ශනයට ප්‍රතිසංස්කරණ ගණනාවක් හඳුන්වා දුන්නා. ඒ අනුව ග්‍රෙගෝරියානු දින දර්ශනය දින 365.25 සිට දින 365.2425 දක්වා දින දර්ශන වර්ෂය කෙටි කළා.
ජනවාරි (January) - පැරණි රෝමවරුන් වසරේ මුල්ම මාසය ජානුස් නම් දෙවියන් සිහිපත් කිරීම සඳහා නම් කරන ලදී.පෙබරවාරි (February) - පැරණි රෝමවරුන් දෙවියන් සඳහා පවත්වන උත්සව "පෙබරවාරිස්" නමින් හැඳින්වූ අතර එය සිදු වූයේ පෙරවාරි මාසයේදීයි.මාර්තු (March) - කාර්මික හා කෘෂිකාර්මික ආදියට සම්බන්ධ " මාර්ස් " නම් දෙවියන්ට උපහාර පිණිස.අප්‍රේල් (April) - වසන්ත සෘතුවේ මල් පිපෙන කාලය කාලය යන අර්ථය ඇති අපි "අපිරියේ" යන්න මුල් කොට. (සෞභාග්‍යයට සහ අලංකාරයටත් අධිපති "ඇප්‍රොසිටෙ " දෙවඟනට උපහාර පිණිස.මැයි (May) - පැරණි රෝමවාසීන් වැඩිහිටියන් උදෙසා වෙන් කළ මාසය "මේ" යනුවෙන් නම් කරන ලදී.ජූනි (June) - රූමත්කමේ සහ යෞවනය සංකේතයක් වන "ජුනේ" දෙව් දුවට උපහාර පිණිස.ජුලි (July) - ජූලියන් දින දර්ශනය ලොවට ඉදිරිපත් කළ ජුලියස් සීසර් සිහිපත් කිරීම සඳහා ජූලි නම් කෙරිණි.අගෝස්තු (August) - ජුලියස් සීසර් රජුගේ බෑණා වූ ඔගස්ටස් සීසර් අධිරාජ්‍යාය සිහිවීම පිණිස "ඕගස්ටි" නම් විය.සැප්තැම්බර් (September) - රෝමවරුන් අවුරුද්ද ගණනය කළේ මාස 10 කිනි. එම ක්‍රමය "සැප්ටිමස්" නම් විය.ඔක්තෝම්බර් (October) - සියලු ගහ කොළ කහ පැහැය සිදුවන මාසය යන අරුත ඇති "ඔක්ටෝ" යන වචනයෙන් මෙම මාසය නම් විය.නොවැම්බර් (November) - ශිත සෘතුව ඇරඹෙත්ම මස් ආරක්ෂා කර තබනු ලබන මාසයේ යන අරුත දෙයි.දෙසැම්බර් (December) - ලතින් භාෂාවෙන් ශුද්ධ වූ මාසය යන අරුත ඇති "ඩිසෙම" අනුව ඩිසෙම්බර් විය. |
